Nhắc đến mụn mủ là nhắc đến “nỗi ám ảnh kinh hoàng” của chị em phụ nữ. Không chỉ mất thẩm mỹ, mụn mủ còn dễ lây lan, gây đau đớn và dễ để lại sẹo. Những yếu tố này là nguyên nhân khiến phái đẹp cảm thấy tự ti, lo sợ và mệt mỏi khi gặp phải tình trạng này. Vậy, làm thế nào để kiểm soát hiệu quả những đốm mụn mủ trên da. Bài viết này sẽ đem đến câu trả lời cho bạn!
Nội dung bài viết
Mụn mủ là gì?
Mụn mủ là thuật ngữ mô tả một thể viêm của mụn trứng cá với đặc trưng là những mụn sưng đỏ, có đầu màu trắng, chứa đầy mủ màu trắng, vàng hoặc kem. Phần mủ này được hình thành do quá trình kích phát tế bào bạch cầu hoạt động chống lại nhiễm trùng, sau đó chết đi.
Đôi khi, bạn cũng thấy một chấm màu nâu hay đen ở giữa đầu mụn trắng. Điều này cho thấy lỗ chân lông của bạn đang bị tắc nghẽn.Khác với những mụn trứng cá không viêm, mụn mủ sưng đỏ và cho cảm giác mềm, đau khi chạm tay vào vùng da xung quanh.
Mụn mủ có thể xuất hiện ở bất kỳ vị trí nào trên cơ thể nhưng thường tập trung ở những vùng da có nhiều tuyến dầu như mặt, lưng, ngực và vai. Kích thước mụn mủ có thể thay đổi từ nhỏ đến lớn, tập trung thành từng cụm hay mọc đơn lẻ trong từng trường hợp.
Nguyên nhân gây mụn mủ
Sự khởi phát của mụn mủ được đánh dấu bằng tình trạng bít tắc lỗ chân lông do: dầu thừa, bụi bẩn, tế bào chết hay vi khuẩn. Tình trạng này kéo dài gây tổn thương hay phá vỡ cấu trúc lỗ chân lông hình thành nên những nốt sẩn sưng tấy trên da.
Lúc này, các tế bào bạch cầu được huy động nhằm mục đích chống lại nhiễm trùng. Hoạt động của các tế bào bạch cầu tạo thành dịch mủ ứ trong nốt sẩn. Phân tích cho thấy trong dịch mủ chứa đầy bã nhờn, vi khuẩn (thường là Propionibacterium acnes) và mảnh vụn tế bào bạch cầu.
Thông thường, mụn mủ thường phát triển từ những mụn trứng cá bọc hay mụn trứng cá nang. Ngoài ra, một số yếu tố khác cũng được xem như nguyên nhân thúc đẩy hình thành mụn mủ như:
- Bệnh vẩy nến: Tình trạng viêm da với các mảng đỏ, ngứa, bong vảy dưới sự kích thích của nhiễm trùng, căng thẳng, thuốc hay hóa chất có thể tiến triển thành bệnh vảy nến mủ, gây ra mụn mủ trên da.
- Bệnh thủy đậu: Virus thủy đậu có thể gây ra các tổn thương trên da với đặc trưng là mụn nước và vết loét sau khi mụn vỡ. Nếu bị nhiễm trùng, những mụn nước này có thể tiến triển thành mụn mủ.
- IgA pemphigus: Là bệnh lý bóng nước tự miễn trên da, xảy ra do rối loạn chức năng hệ miễn dịch. Bệnh có thể gây viêm da mủ dưới lớp sừng, hình thành mụn mủ.
- Cường androgen: Khiến tuyến dầu trên da phát triển quá mức vào giai đoạn dậy thì, làm gia tăng tỷ lệ hình thành mụn trứng cá đỏ, trứng cá bọc và trứng cá nang. Đây là những nguy cơ hàng đầu gây mụn mủ.
- Tác dụng phụ của thuốc: Thường gặp khi người bệnh sử dụng các thuốc corticosteroid và steroid đồng hóa tại chỗ quá liều khiến da bị tổn thương, suy yếu, giảm miễn dịch, gây viêm và hình thành các đám mụn mủ.
- Rối loạn nội tiết: Xuất hiện trong các bệnh lý nội tiết hay các thời điểm nhạy cảm của cơ thể như: dậy thì, mang thai, tiền mãn kinh, chu kỳ kinh nguyệt. Tình trạng này gây rối loạn hoạt động của tuyến dầu dẫn đến bít tắc và làm tổn thương lỗ chân lông. (☛ Tìm hiểu chi tiết: Rối loạn nội tiết tố bị nổi mụn phải làm sao?)
Các phương pháp điều trị mụn mủ
Đa số các trường hợp mụn mủ có thể tự khỏi sau một thời gian mà không cần can thiệp. Tuy nhiên, sau mụn có thể để lại các sẹo lõm trên da. Ngoài ra, mụn mủ còn khiến nhiều người cảm thấy đau đớn, khó chịu và tự ti trong giao tiếp hàng ngày. Do đó, nếu muốn loại bỏ mụn mủ nhanh hơn, bạn có thể tham khảo một số phương pháp dưới đây.
Thuốc điều trị tại chỗ
Các loại thuốc tại chỗ có thể giúp giảm sưng đỏ, giảm đau nhức và giảm kích thước mụn mủ. Đa số các hoạt chất đều được bào chế dưới dạng gel hoặc kem bôi, thấm nhanh và không gây nhờn rít trên da.
Những thuốc trị mụn tại chỗ điển hình như:
- Salicylic acid: Được dùng để loại bỏ lớp da trên cùng bị tổn thương. Hoạt chất này có khả năng “hòa tan” các tế bào chết, loại bỏ dầu thừa giúp ngăn chặn tình trạng tắc nghẽn lỗ chân lông.
- Benzoyl peroxide: Giúp tiêu diệt vi khuẩn gây mụn, nhờ đó giúp giảm viêm, giảm sưng tấy. Một số sản phẩm nổi bật như: Clearasil®, Stridex® và PanOxyl®.
- Retinoids (dẫn xuất vitamin A): Chẳng hạn như Retin-A®, Tazorac® và Differin® có khả năng phá vỡ các nốt sẩn, ngăn ngừa tình trạng tắc nghẽn lỗ chân lông, từ đó ngăn hình thành mụn mủ ở giai đoạn sớm. (Đọc thêm: Retinol có công dụng làm trắng da không?)
- Axit azelaic: Đây là một axit tự nhiên được tìm thấy trong các loại ngũ cốc khác nhau như lúa mạch, lúa mì và lúa mạch đen. Nó tiêu diệt vi khuẩn có hại trên da, giúp giảm viêm, giảm sưng tấy.
- Thuốc kháng sinh tại chỗ: Thường gặp như clindamycin và erythromycin có tác dụng ức chế và tiêu diệt vi khuẩn gây mụn trên da. Nhờ đó, giảm tình trạng sưng viêm, đỏ tấy và đau đớn tại các nốt mụn.
Thuốc điều trị toàn thân
Trong trường hợp mụn mủ nhiều và nghiêm trọng, các liệu pháp điều trị tại chỗ không cho hiệu quả khả quan, bác sĩ da liễu có thể yêu cầu người bệnh phối hợp thêm thuốc điều trị toàn thân.
Một số loại thuốc được sử dụng bao gồm:
- Thuốc kháng sinh: Có thể là tetracycline, erythromycin, minocycline hay doxycycline. Thuốc cho tác dụng diệt khuẩn và kìm khuẩn trên diện rộng, nhanh chóng giảm viêm và khắc phục tình trạng nhiễm khuẩn tại các ổ mụn mủ trên da.
- Thuốc ức chế androgen: Giúp ngăn chặn hoạt động của các nội tiết tố androgen, từ đó kiểm soát hoạt động của tuyến bã nhờn, ngăn cản mụn mủ hình thành và lan rộng.
- Thuốc tránh thai: Điển hình như Estrostep®, Beyaz®, Ortho Tri-Cyclen® và Yaz® được sử dụng với mục đích giảm rối loạn nội tiết tố, qua đó điều hòa hoạt động của tuyến bã nhờn trên da. Thuốc thường được sử dụng cho phụ nữ trưởng thành bị rối loạn nội tiết tố hay trong độ tuổi dậy thì.
- Retinoids: Hoạt chất được dùng phổ biến nhất là isotretinoin có khả năng kiểm soát hoạt động của tuyến bã nhờn, chống viêm mạnh và ức chế vi khuẩn phát triển. Thuốc thường được kê cho các trường hợp mụn trứng cá rất nặng và không đáp ứng với các thuốc điều trị khác.
☛ Tìm hiểu chi tiết tại: Top 9 thuốc trị mụn ẩn được bác sĩ khuyên dùng
Liệu pháp công nghệ cao
Liệu pháp quang động (PDT) cũng được áp dụng trong một số trường hợp điều trị mụn mủ. Để thực hiện phương pháp này, các bác sĩ sẽ bôi một chất cảm quang, thường là 5-aminolevulinic (ALA) lên vùng da mụn. Sau đó, chiếu ánh sáng với bước sóng phù hợp lên da.
Phương pháp này có tác dụng thu nhỏ tuyến dầu của da, giảm lượng bã nhờn trong lỗ chân lông ,từ đó giảm mụn trứng cá. Ngoài ra, sự kết hợp ALA – PDT cũng giúp tiêu diệt vi khuẩn gây mụn và bình thường hóa quá trình bong tróc của tế bào chết trong nang lông, nhờ đó cải thiện kết cấu tổng thể của da, hạn chế hình thành sẹo mụn.
Tùy vào mức độ nặng nhẹ của mụn mủ mà người bệnh có thể đạt được hiệu quả sau hai hoặc vài lần điều trị. Để tăng hiệu quả, bác sĩ có thể chỉ định thêm một số phương pháp điều trị khác như: retinoids tại chỗ hoặc acid salicylic.
Hướng dẫn chăm sóc da để cải thiện mụn mủ
Ngoài những phương pháp điều trị chuyên biệt, một chế độ chăm sóc da đúng cách cũng giúp những nốt mụn mủ trở nên dễ chịu hơn. Dưới đây là một số lưu ý giúp bạn chăm sóc da hiệu quả hơn khi bị mụn mủ:
Tẩy trang
Để làm sạch da, rửa mặt thôi là không đủ. Bởi vậy, hãy chắc chắn là bạn có tẩy trang mỗi ngày dù chỉ bôi một lớp kem chống nắng. Với làn da đang bị mụn mủ, bạn nên lựa chọn loại tẩy trang dành cho da nhạy cảm và không chứa cồn.
Rửa mặt
Đừng vì lo lắng mà rửa mặt quá nhiều lần trong ngày. Điều này không giúp bạn loại bỏ dầu thừa trên da mặt mà chỉ khiến da dễ kích ứng và tăng nguy cơ nhiễm trùng mụn mủ hơn mà thôi. Hãy rửa mặt 2 lần/ ngày vào mỗi buổi sáng và tối với nước ấm và sữa rửa mặt dịu nhẹ.
Hãy cân nhắc kỹ về độ pH của sữa rửa mặt, tốt nhất nên trong khoảng 5.5 – 7.0. Bên cạnh đó, bạn cũng nên chọn những sản phẩm có nguồn gốc từ tự nhiên để hạn chế nguy cơ kích ứng da.
Dưỡng ẩm
Sự tăng tiết dầu nhờn trên da đôi khi xuất phát từ tình trạng da thiếu ẩm. Do đó, bạn không nên vì da nhờn mà bỏ qua bước dưỡng ẩm hàng ngày.
Tuy nhiên, hãy tìm hiểu kỹ để lựa chọn được sản phẩm phù hợp. Những sản phẩm có kết cấu mỏng nhẹ, gốc nước và nguồn gốc tự nhiên được ưu tiên cho làn da dầu và có mụn mủ.
Tẩy da chết
Bạn nên tẩy da chết định kỳ khoảng 2 – 3 lần/ tuần. Trong thời gian điều trị mụn mủ, bạn nên tránh sử dụng các loại tẩy da hóa học, có tác động mạnh như BHA/ AHA.
Nếu chưa lựa chọn được loại tẩy da chết nào phù hợp với mình, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ.
Trang điểm
Nhu cầu che lấp những đốm mụn mủ là rất lớn, vì vậy, không ít người có thói quen phủ thật nhiều lớp phấn lên những đốm mụn mủ. Tuy nhiên, cách này thực sự không khả quan vì những đốm mụn vẫn tồn tại ở đó.
Vậy nên, bạn vẫn có thể trang điểm, tuy nhiên hãy lựa chọn phong cách nhẹ nhàng và các sản phẩm không gây mụn, ít nguy cơ gây kích ứng da. Bên cạnh đó, đừng quên tẩy trang vào cuối ngày.
Chống nắng cho da
Tia UV trong ánh nắng là một trong những nguyên nhân kích thích hoạt động của gốc tự do, tăng tình trạng viêm ở các nốt mụn. Ngoài ra, làn da của bạn cũng dễ bị lão hóa và tổn thương nếu tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời trong thời gian dài.
Vì vậy, bạn đừng quên sử dụng kem chống nắng và các biện pháp che chắn vật lý mỗi ngày. Đặc biệt, nếu phải làm việc hay di chuyển ngoài trời nhiều, hãy nhớ bôi nhắc lại kem chống nắng sau mỗi 4 giờ.
Lưu ý trong quá trình điều trị mụn mủ
Nhiều nghiên cứu cho thấy, lối sống cũng tạo ra tác động nhất định đến quá trình điều trị mụn mủ. Do đó, các chuyên gia da liễu thường đưa ra những lưu ý cho bệnh nhân của mình như:
- Điều chỉnh chế độ ăn: Bạn nên hạn chế ăn thực phẩm giàu đường, các món thịt đỏ và các chế phẩm từ sữa. Thay vào đó, hãy tăng cường các món rau xanh, hoa quả, bổ sung các thực phẩm chứa men vi sinh và sử dụng thực phẩm chứa chất béo lành mạnh như omega – 3 và omega – 6.
- Quản lý căng thẳng: Tâm lý căng thẳng là một trong những yếu tố tăng cường quá trình viêm, gây rối loạn nội tiết và khiến mụn mủ trở nên tồi tệ hơn. Do đó, bạn hãy tìm kiếm những phương pháp giúp kiểm soát căng thẳng, duy trì tâm lý thoải mái, lạc quan.
- Vận động thể chất: Là phương pháp điều hòa và nâng cao sức khỏe tổng thể. Nhờ đó, quá trình xử lý viêm, nhiễm trùng tại các nốt mụn mủ cũng diễn ra hiệu quả hơn. Ngoài ra, tập luyện thể chất cũng là cách để bạn có tâm lý thoải mái hơn.
- Đừng sờ hay nặn mụn: Thói quen này có thể lây lan vi khuẩn lên các nốt mụn, khiến da kích ứng và gây tổn thương, hình thành sẹo. Vậy nên, nếu đang có thói quen này, bạn hãy từ bỏ ngay!
Viên uống Oeneva – Mụn rời xa, da láng mịn!
Viên uống Oeneva là sản phẩm được giới chuyên gia và bác sĩ da liễu đánh giá cao nhờ khả năng ngăn chặn hình thành mụn mủ.
Với các thành phần hoàn toàn tự nhiên như: dầu hoa anh thảo, vitamin E và dầu hạt lanh, viên uống Oeneva có tác dụng điều hòa nội tiết, kiểm soát hoạt động của tuyến bã nhờn trên da. Nhờ đó, ngăn chặn tình trạng tắc nghẽn lỗ chân lông, giảm nguy cơ hình thành mụn trứng cá và mụn mủ.
Ngoài ra, các hoạt chất trong viên uống Oeneva còn giúp hạn chế các triệu chứng do rối loạn nội tiết, góp phần bảo vệ da chống lại các vấn đề như: sạm, nám, tàn nhang và nếp nhăn. Oenva được khuyến khích sử dụng cho chị em phụ nữ đang và sau quá trình điều trị mụn mủ hay những chị em đang có những tổn thương, dấu hiệu lão hóa da.
Chỉ với liều dùng 1 viên/ lần x 2 lần/ ngày trong 2 – 3 tháng, chị em có thể nhận thấy làn da của mình được cải thiện rõ ràng.
Hiện nay, Oeneva đã được phân phối tại các hiệu thuốc trên toàn quốc. Bạn muốn tìm mua sản phẩm có thể tham khảo TẠI ĐÂY
Tài liệu tham khảo:
- https://www.webmd.com/skin-problems-and-treatments/guide/pustules-facts
- https://www.healthline.com/health/pustules#_noHeaderPrefixedContent
- https://www.medicalnewstoday.com/articles/325342#causes
- https://www.verywellhealth.com/what-is-acne-pustule-15579
- https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/22905-acne-papules
