Tuổi dậy thì là giai đoạn có nhiều thay đổi mạnh mẽ về tâm sinh lý. Cha mẹ rất cần tâm sự, lắng nghe để hiểu những mong muốn thầm kín của con. Một trong những nỗi lo to lớn của c tuổi teen khi đến tuổi dậy thì là vấn đề mụn trứng. Thế nhưng, hầu hết các bé đều không có kinh nghiệm trong việc điều trị và chăm sóc da mụn. Vì thế, bài viết này rất cần thiết giúp ba mẹ “bổ túc” những kiến thức chăm sóc da khoa học cho con.
Nội dung bài viết
Nguyên nhân gây mụn trứng cá tuổi dậy thì
Theo thống kê, có đến 95% thanh thiếu niên bị mụn trứng cá khi bước vào giai đoạn dậy thì (khoảng 12 tuổi). Nguyên nhân chủ yếu của tình trạng này thì là sự biến động của hormone androgen.
Các bác sĩ cho biết, khi bước vào giai đoạn dậy thì, nồng độ nội tiết tố androgen tăng lên cả ở bé trai và bé gái. Androgen tăng cao kích thích tuyến dầu hoạt động mạnh mẽ khiến lượng bã nhờn được tạo ra nhiều hơn mức bình thường. Quá trình này làm tăng nguy cơ bít tắc lỗ chân lông, viêm và gây mụn.
Mụn nội tiết giai đoạn dậy thường là mụn viêm như: mụn mủ, mụn bọc, mụn nang. Chúng chủ yếu xuất hiện ở nửa dưới mặt, tập tập trung nhiều ở cằm và quai hàm. Mụn có xu hướng mọc nhiều hơn vào trước chu kỳ kinh nguyệt.
Ngoài yếu tố nội tiết, mụn trứng cá dậy thì còn có thể do một số nguyên nhân khác như:
- Tác dụng phụ của thuốc: Thường gặp như thuốc tránh thai dùng điều trị mụn hoặc rối loạn kinh nguyệt, chữa động kinh, thuốc chứa lithium hoặc prednisolone.
- Mỹ phẩm: Do thiếu kinh nghiệm nên nhiều thanh thiếu niên lựa chọn những sản phẩm không phù hợp dễ gây bít tắc lỗ chân lông.
- Di truyền: Những người có cha mẹ bị mụn trứng cá sẽ có nguy cơ bị mụn cao hơn khi bước vào độ tuổi dậy thì.
- Thói quen không tốt: Thường xuyên sờ, cạy, nặn mụn hoặc cọ xát mạnh, trang điểm đậm khiến da bị kích ứng, tổn thương.
- Căng thẳng: Gây rối loạn hoạt động của các tuyến nội tiết, tạo điều kiện cho mụn trứng cá bùng phát.
☛ Xem trước: Quy trình chăm sóc da mụn được chuyên gia da liễu gợi ý
10 gợi ý giúp kiểm soát trứng cá tuổi dậy thì
Để kiểm soát mụn trứng cá tuổi dậy thì nhanh và hiệu quả, các bé cần được thăm khám và tư vấn điều trị bởi bác sĩ da liễu. Tham khảo một số phương pháp trị mụn được chuyên gia gợi ý dưới đây.
Sử dụng Benzoyl peroxide và Salicylic Acid
Benzoyl peroxide và Salicylic acid là phương pháp trị mụn tại chỗ phổ biến nhất hiện nay. Thành phần này có mặt trong nhiều sản phẩm không kê đơn như: sữa rửa mặt, toner, gel trị mụn, kem trị mụn,…
Về cơ chế tác dụng, Benzoyl peroxide và Salicylic acid đều có khả năng làm sạch bề mặt da bằng cách loại bỏ tế bào chết, bã nhờn dư thừa và kháng khuẩn, chống viêm. Sự khác biệt của hai hoạt chất này nằm ở cách sử dụng, cụ thể:
- Salicylic acid: Được dùng trong các trường hợp mụn nhẹ, chủ yếu là mụn đầu đen và mụn đầu trắng. Nồng độ hoạt chất trong các chế phẩm dao động từ 0.2 – 2%.
- Benzoyl peroxide: Hiệu quả với cả trường hợp mụn viêm ở mức độ vừa như mụn mủ, mụn bọc. Nồng độ hoạt chất trong các chế phẩm dao động từ 2 – 10%.
Nồng độ hoạt chất càng cao biểu thị khả năng tẩy tế bào chết, kháng khuẩn và chống viêm càng mạnh. Điều này cũng có nghĩa rằng nguy cơ kích ứng da, mẩn đỏ, bong tróc sẽ cao hơn. Do đó, chúng ta cần tìm hiểu kỹ trước khi áp dụng.
Dùng Retinoids
Retinoids là tên gọi chung cho các dẫn xuất của vitamin A. Nhóm hoạt chất này có khả năng kiểm soát hoạt động của tuyến bã nhờn, thu nhỏ lỗ chân lông, ngăn chặn các nút tắc sâu dưới da gây ra mụn nang và u nang. Retinoids thường được chỉ định cho những trường hợp đã dùng benzoyl peroxide nhưng không hiệu quả.
Retinoids thường có trong các chế phẩm trị mụn dạng gel hoặc kem với tên gọi hoạt chất như: retin – A, differin, retinol, isotretinoin,… Nồng độ của những hoạt chất này có thể dao động từ 0.1 – 2.0%, tùy chế phẩm.
Áp dụng thuốc kháng sinh
Thuốc kháng sinh được sử dụng để điều trị mụn trứng cá tuổi dậy thì khi có sự xuất hiện của vi khuẩn P.acnes hoặc nhiễm khuẩn vùng da mụn. Tùy vào mức độ mụn mà bác sĩ có thể chỉ định sản phẩm trị mụn tại chỗ hoặc điều trị toàn thân.
Một số kháng sinh thường được sử dụng trong điều trị mụn như:
- Điều trị tại chỗ: Bao gồm Clindamycin và Erythromycin với dạng dùng phổ biến là gel hoặc dung dịch chấm mụn.
- Điều trị toàn thân: Bao gồm các hoạt chất như Clindamycin, Erythromycin, Trimethoprim, Cotrimoxazol,Tetracyclin, Doxycyclin, Minocyclin và Limecycline được bào chết dưới dạng viên uống.
Đừng nặn mụn
Tuổi dậy thì là giai đoạn tâm sinh lý bất ổn, dễ tự ti khi mụn trứng cá bùng phát. Thời gian chờ đợi những phương pháp trị mụn phát huy tác dụng có thể khiến không ít thanh thiếu niên cảm thấy nản lòng và phát sinh hành động nặn, cạy mụn.
Đáng tiếc là, nặn mụn không khiến chúng lành nhanh hơn mà đôi khi còn làm tăng nguy cơ bội nhiễm, khiến mụn trứng cá lan rộng. Mặt khác, nặn mụn không đúng cách, không đúng thời điểm có thể khiến da tổn thương nghiêm trọng hơn, làm tăng nguy cơ hình thành sẹo và thâm mụn.
Từ những điều trên, teen cần tránh tối đa việc sờ, nặn, cạy hay chà xát, tác động vật lý lên vùng da bị mụn trứng cá. Hãy kiên nhẫn với những phương pháp trị mụn được bác sĩ hướng dẫn. Đây là cách hiệu quả và nhanh nhất để thoát khỏi giai đoạn mụn trứng cá tuổi dậy thì.
Hỏi đáp: Nếu không nặn mụn thì có để lại sẹo rỗ không?
Chọn sản phẩm chăm sóc da phù hợp
Đặc trưng của da mụn trứng cá là dễ kích ứng và dễ bị bít tắc. Vậy nên, việc lựa chọn một sản phẩm không phù hợp có thể khiến mụn trứng cá trở nên tồi tệ hơn.
Các sản phẩm dưỡng da bao gồm: sữa rửa mặt, toner, kem dưỡng, kem chống nắng cần đáp ứng các tiêu chí sau:
- Không gây bít tắc: Các sản phẩm gốc dầu thường dễ gây bít tắc hơn. Vậy nên, các chuyên gia khuyến khích nên lựa chọn những sản phẩm chăm sóc da có gắn nhãn “free oil”.
- Không gây dị ứng hay kích ứng: Bản chất của dị ứng chính là phản ứng viêm. Vậy nên, bất kỳ sản phẩm gây dị ứng nào cũng có thể khiến mụn trứng cá nghiêm trọng hơn.
- Không bào mòn da: Sản phẩm chứa corticoid, lưu huỳnh hay thủy ngân có thể khiến mụn giảm đi nhanh chóng nhưng lại bào mòn và khiến da yếu đi. Do đó, chúng ta cần loại bỏ những sản phẩm chứa thành phần này.
☛ Xem thêm: 9 sản phẩm chăm sóc da mụn chất lượng
Làm sạch da đúng cách
Bã nhờn dư thừa, tế bào chết, vi khuẩn và tạp chất là nguyên nhân hàng đầu gây bít tắc lỗ chân lông, hình thành mụn. Vậy nên, làm sạch da là điều kiện cần và đủ để kiểm soát tốt mụn trứng cá.
Những gợi ý về việc làm sạch da cho người bị mụn trứng cá gồm:
- Rửa mặt 2 lần/ ngày vào buổi sáng và tối.
- Sử dụng sữa rửa mặt có pH trong khoảng 5.5 – 7.5.
- Dùng nước ấm để rửa mặt, tránh dùng nước nóng khiến da bị khô hoặc nước lạnh khiến da khó làm sạch.
- Dùng tay massage nhẹ nhàng khi rửa mặt, không nên dùng bọt biển hoặc những dụng cụ chà xát trên da.
- Sau khi rửa mặt, nên dùng khăn bông mềm thấm khô da.
Tẩy tế bào chết mỗi tuần
Rửa mặt mỗi ngày có thể không loại bỏ hoàn toàn tế bào chết tích tụ trên da. Điều này làm khiến da xỉn màu, thô ráp và dễ hình thành mụn. Do đó, người bị mụn nên thực hiện tẩy da chết từ 1 – 3 lần/ tuần, tùy theo tình trạng mụn và độ nhạy cảm của da.
Có hai nhóm sản phẩm tẩy tế bào chết gồm:
- Tẩy tế bào chết vật lý: Sử dụng lực tác động bào mòn lớp tế bào chết trên da. Phù hợp với những người bị mụn nhẹ đến vừa.
- Tẩy tế bào chết hóa học: Sử dụng hoạt chất hòa tan tế bào chết trên da để dễ dàng bị rửa trôi. Phù hợp với những người không bị mụn hoặc bị mụn nhẹ.
Áp dụng biện pháp chống nắng
Nhiều người tỏ ra lo lắng về việc kem chống nắng có thể gây bít tắc lỗ chân lông, khiến mụn trứng cá trở nên nghiêm trọng hơn. Điều này là có thể. Thế nhưng nếu không chống nắng, làn da sẽ đứng trước nguy cơ bị tàn phá bởi tia UV. Chưa kể đến, những sản phẩm trị mụn có thể khiến da nhạy cảm hơn với ánh nắng.
Đây cũng là lý do chuyên gia da liễu khuyến cáo người bị mụn trứng cá áp dụng đầy đủ các biện pháp chống nắng. Một trong những biện pháp phổ biến và hiệu quả nhất là sử dụng kem chống nắng.
Nên lựa chọn những sản phẩm có SPF 30. Những sản phẩm có SPF cao hơn sẽ chống nắng tốt hơn nhưng lại làm tăng nguy cơ bít tắc lỗ chân lông. Ngoài ra, chúng ta cũng nên lựa chọn những sản phẩm không gây dị ứng và không chứa dầu.
Đọc thêm: Mẹo làm trắng da an toàn cho tuổi dậy thì
Điều chỉnh chế độ ăn uống
Điều chỉnh chế độ ăn uống là điều cần thiết khi bị mụn trứng cá tuổi dậy thì. Một số nhóm thực phẩm có thể gây rối loạn nội tiết, thúc đẩy mụn hình thành và phát triển. Cụ thể:
- Thực phẩm giàu đường: Kích thích tiết yếu tố tăng trưởng IGF-1 khiến tuyến dầu dưới da tăng sản xuất bã nhờn gây bít tắc lỗ chân lông.
- Sữa và chế phẩm từ sữa: Có khả năng kích thích sản xuất testosterone làm trầm trọng thêm tình trạng mụn trứng cá.
- Chất béo bão hòa và chất béo chuyển hóa: Kích thích tuyến dầu, tăng phản ứng viêm khiến mụn trầm trọng hơn.
☛ Có thể bạn muốn biết: Bị mụn có nên ăn đâu phụ không?
Hạn chế căng thẳng
Sự biến động hormone khiến tâm sinh lý của lứa tuổi dậy thì thiếu ổn định, dễ bị áp lực, stress trước các tình huống trong cuộc sống hàng ngày. Điều này làm tăng nguy cơ rối loạn hormone, khiến mụn trứng cá tuổi dậy thì dễ trở nên nặng nề hơn.
Ngoài ra, các chuyên gia cũng cho rằng căng thẳng và stress kéo dài có thể khiến phản ứng viêm trở nên nghiêm trọng hơn. Đây là nguyên nhân xuất hiện mụn trứng cá viêm có kích thước lớn, sưng đỏ và đau. Vậy nên, kiểm soát tâm lý là điều cực kỳ quan trọng khi điều trị trứng cá tuổi dậy thì.
Bạn có thể kiểm soát tâm lý tốt hơn khi:
- Ngủ đủ giấc: Ngủ đủ thời gian từ 6 – 8 tiếng/ ngày. Giấc ngủ tối nên bắt đầu trước 11 giờ đêm.
- Tập thể dục: Ít nhất khoảng 30 phút/ ngày. Hãy lựa chọn bất kỳ bài thể dục nào mà mình ưa thích hoặc ưu tiên một số bài thể dục như: thiền định, yoga, hít thở.
Đọc thêm: Tìm hiểu tâm lý con gái ở tuổi dậy thì – cha mẹ đã biết chưa?
Oeneva – Giải pháp cho làn da mụn dậy thì
Viên uống Oeneva được sử dụng rộng rãi nhằm kiểm soát mụn trứng cá tuổi dậy thì. Đây cũng là một trong những sản phẩm được nhiều chuyên gia da liễu khuyên dùng bởi thành phần tự nhiên, tính an toàn và hiệu quả cao.
Các phân tích cho thấy, trong mỗi viên uống Oeneva chứa đến 800mg dầu hoa anh thảo – Thành phần có khả năng điều hòa nội tiết, ngăn mụn hình thành và phát triển.
Trong tinh dầu hoa anh thảo chứa hàm lượng lớn acid gamma linoleic là tiền chất của hoạt chất prostaglandin E1 có tác dụng giảm viêm, giảm mức độ nghiêm trọng của mụn trứng cá viêm. Ngoài ra, hoạt chất acid linoleic cũng góp phần củng cố hàng rào biểu bì, giảm mất nước, duy trì làn da mịn màng.
Bên cạnh đó, sản phẩm còn chứa các thành phần khác như: vitamin E, dầu hạt lanh và acid alpha lipoic giúp tăng tác dụng chống viêm, tăng tái tạo da và làm chậm quá trình lão hóa. Sử dụng viên uống Oeneva đúng cách giúp:
- Ức chế mụn mới hình thành, giảm nguy cơ mụn tiến triển nghiêm trọng.
- Cải thiện dấu hiệu lão hóa da như: nếp nhăn, chân chim, đồi mồi, tàn nhang,…
- Cải thiện độ sáng của da, đem lại làn da trắng sáng, mịn màng.
- Khắc phục các dấu hiệu rối loạn nội tiết như: đau bụng, đau ngực, stress,… trong chu kỳ kinh nguyệt.
Một liệu trình sử dụng sản phẩm thường kéo dài từ 2 – 3 tháng. Bạn nên duy trì và sử dụng đúng hướng dẫn để đạt được hiệu quả tốt nhất. Sản phẩm hiện đã được phân phối tại các nhà thuốc trên toàn quốc. Bạn có thể tham khảo chi tiết TẠI ĐÂY.
Giá tham khảo: 290.000 đồng/ hộp.
Tài liệu tham khảo:
- https://www.webmd.com/skin-problems-and-treatments/acne/teenage-acne
- https://www.healthline.com/health/skin-disorders/acne-treatment-for-teens
- https://www.healthline.com/health/beauty-skin-care/hormonal-acne
- https://www.byrdie.com/how-to-prevent-hormonal-acne
